Ατμοσφαιρική ρύπανση και πνεύμονες
Τετάρτη, 03 Μάρτιος 2021

-
Καθημερινά, ο μέσος ενήλικας αναπνέει πάνω από 15 m3 αέρα. Οι ρύποι στην ατμόσφαιρα, αν
και συχνά αόρατοι, μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία μας.◗ Ποιοι είναι οι κύριοι ατμοσφαιρικοί ρύποι;
Ατμοσφαιρικός ρύπος είναι «οποιαδήποτε ουσία στην ατμόσφαιρα που θα μπορούσε, σε αρκετά
υψηλές συγκεντρώσεις, να βλάψει ανθρώπους, ζώα,βλάστηση ή υλικά». Οι ατμοσφαιρικοί ρύποι είναι
πολλοί και διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή. Ωστόσο, κάποιοι, όπως το όζον, το διοξείδιο του
αζώτου, τα αιωρούμενα σωματίδια και το διοξείδιο του θείου παρατηρούνται στενότερα από άλλους
καθώς είναι γνωστό ότι βλάπτουν το περιβάλλονή την υγεία.◗ Ποιες είναι οι επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία των πνευμόνων σας;
Οι αναπνευστικές επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης εξαρτώνται από τον τύπο και την ανάμειξη
των ρύπων, τη συγκέντρωση τους, τη χρονική διάρκεια έκθεσης στον ρύπο, την ποσότητα ρύπου
που εισπνέετε και την ποσότητα που διεισδύει στους πνεύμονές σας.
Τα ορατά συμπτώματα στην υγεία των πνευμόνων αμέσως μετά από έκθεση σε υψηλά επίπεδα ρύπανσηςπεριλαμβάνουν ερεθισμό των αεραγωγών, δύσπνοια και αυξημένη πιθανότητα για κρίση άσθματος. Ηπαρατεταμένη έκθεση σε ατμοσφαιρικούς ρύπους έχει αποδειχτεί ότι αυξάνει την εμφάνιση πνευμονικώννοσημάτων (π.χ. καρκίνος), και θανάτων από αυτά.
◗ Ποιος κινδυνεύει περισσότερο από έκθεση στη ρύπανση και ποιες είναι οι επιπτώσεις;
Η ατμοσφαιρική ρύπανση απειλεί άτομα που πάσχουν ήδη από πνευμονικές παθήσεις. Ωστόσο,
οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά και τα αναπτυσσόμενα βρέφη κινδυνεύουν εξίσου να υποστούν επιβλαβείς
συνέπειες από έκθεση στη ρύπανση.Αν και εσείς πάσχετε από χρόνια αναπνευστική
πάθηση ή είστε ηλικιωμένος, τότε είστε περισσότερο ευάλωτοι στις βλαβερές συνέπειες
της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, όπως πρόωρος θάνατος από πνευμονική ή καρδιακή πάθηση. Αν
έχετε ευαίσθητους αεραγωγούς, η έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να πυροδοτήσει
κρίσεις άσθματος και να προκαλέσει συριγμό, βήχα και αναπνευστικό ερεθισμό.
Τα υγιή άτομα που εργάζονται ή ασκούνται στο ύπαιθρο είναι επίσης ευάλωτα στις επιβλαβείς
συνέπειες της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ιδίως κατά τις υψηλές συγκεντρώσεις όζοντος στην επιφάνεια
του εδάφους.◗ Πώς μπορείς να μειώσεις την έκθεσή σου στην ατμοσφαιρική ρύπανση;
Η έκθεση στους ατμοσφαιρικούς ρύπους αποφεύγεται με ποικίλους τρόπους. Γενικά, πρώτα από όλα θα πρέπει να ελέγξετε το ημερήσιο δελτίο τιμών ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Το χειμώνα, αποφύγετε το περπάτημα σε δρόμους με κίνηση και πολλά καυσαέρια. Το καλοκαίρι, αποφύγετε τις έντονες δραστηριότητες σε εξωτερικούς χώρους ή προσπαθήστε να τις κάνετε το πρωί όταν τα επίπεδα ρύπανσης είναι συνήθως χαμηλότερα.◗ Πώς μπορώ να μειώσω τα επίπεδα ρύπανσης;
Εκτός από τις βιομηχανίες, μια βασική πηγή ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι τα οχήματα.
Επομένως, σε ατομικό επίπεδο μπορείτε να κάνετε πολλά για μείωση στα επίπεδα ρύπανσης.
1. Σκεφτείτε το καλά πριν χρησιμοποιήσετε το αυτοκίνητό σας. Προτιμήστε το ποδήλατο, το
περπάτημα ή τα δημόσια μέσα μεταφοράς. Μερικά οφέλη τους: αυξημένη ασφάλεια (ιδίως για τα
παιδιά), μειωμένη συμφόρηση, καλύτερη υγεία από την άσκηση (ο ΠΟΥ συνιστά 20 λεπτά καθημερινά),
εξοικονόμηση χρόνου και χρημάτων.
2. Στο καθημερινό σας δρομολόγιο, σκεφτείτε το ενδεχόμενο να μοιράζεστε το αυτοκίνητο, κλείνετε
τη μηχανή όταν είστε ακινητοποιημένοι, κάντε καλή συντήρηση του αυτοκινήτου και μειώνετε την
ταχύτητά σας.
3. Πραγματοποιήστε «οικολογικές» και «αποδοτικές» αγορές (π.χ. επιλέξτε το επόμενο αυτοκίνητο σας
με βάση τη μικρότερη κατανάλωση καυσίμων και εκπομπή ρύπων).
4. Φροντίστε να μειώσετε την κατανάλωση ενέργειας στο σπίτι ή να στραφείτε στις καθαρές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μην εισπνέετε επικίνδυνα υλικά (διαβάστε τις ετικέτες κινδύνου) και σταματήστε το κάψιμο στερεών καυσίμων, ιδίως απορριμμάτων ή επεξεργασμένης ξυλείας.
5. Ανταλλάξτε πληροφορίες και συνεργασθείτε με άλλους πολίτες στην Ευρώπη, για να εξασφαλίσετε
την προστασία των πνευμόνων σας (στην ιστοσελίδα www.environment.european-lung-foundation.org θα βρείτε πληροφορίες για συμμετοχή σε δραστηριότητες όπως να βελτιώσετε την ατμοσφαιρική ρύπανση στην πόλη σας ή να βοηθήσετε στη βελτίωση των δημοσίων μέσων μεταφοράςΌζον ή O3
Τι είναι;
Το όζον είναι αέριο αποτελούμενο από τρία άτομα οξυγόνου. Ανάλογα με το χώρο που βρίσκεται μπορεί να είναι καλό ή κακό.Από πού προέρχεται;
Στη στρατόσφαιρα (στο «στρώμα του όζοντος», 15-40 χλμ. πάνω από τη γη), το όζον είναι καλό, καθώς χρειάζεται για να απορροφά επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία και να την εμποδίζει να φτάσει στη γη. Κοντά στο έδαφος, το όζον είναι κακό, καθώς δημιουργείται από χημικές αντιδράσεις μεταξύ των
ακτινών του ήλιου και οργανικών αερίων και οξειδίων του αζώτου, που προέρχονται από αυτοκίνητα, μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, βιομηχανικούς λέβητες, διυλιστήρια, εργοστάσια επεξεργασίας χημικών κ.α..Ποιες είναι οι συνέπειές του στους πνεύμονες
• Ερεθίζει τη μύτη και τον φάρυγγα
• Προκαλεί συριγμό, βήχα, πόνο όταν παίρνετε βαθιά ανάσα
• Προκαλεί δυσκολίες στην αναπνοή κατα την άσκηση ή υπαίθριες δραστηριότητες• Μειώνει τη χωρητικότητα των πνευμόνων (ποσότητα αέρα που μπορούν να συγκρατήσουν)
• Επιδεινώνει το άσθμα και έτσι προκαλεί αύξηση στη χρήση βρογχοδιασταλτικών
• Αυξάνει την ευπάθεια σε αναπνευστικές ασθένειες όπως πνευμονία και βρογχίτιδα
• Αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου από πνευμονικές και καρδιακές παθήσεις
• Αυξάνει τις εισαγωγές σε νοσοκομεία για πνευμονικές παθήσειςΠώς να ενεργήσετε αν εκτεθείτε σε υψηλά επίπεδα;
• Άτομα με άσθμα, ηλικιωμένοι και βρέφη να αποφεύγουν την άσκηση στο ύπαιθρο
• Άτομα με συμπτώματα άσθματος, αναπνευστική ανεπάρκεια ή βήχα να επισκεφτούν τον ιατρό τους, ή
να ξεκουραστούν και να πάρουν ανακουφιστικά φάρμακα, εφόσον τους έχουν ήδη χορηγηθεί
• Αν τα συμπτώματα επιμένουν τα άτομα θα πρέπει να επισκεφτούν τον ιατρό τουςΔιοξείδιο του αζώτου ή NO2
Τι είναι;
Τα οξείδια του αζώτου είναι αέριαπου περιέχουν άζωτο και οξυγόνο.Το διοξείδιο του αζώτου (NO2 – ένα
από τα κύρια οξείδια του αζώτου στην ατμόσφαιρα) είναι φαιοκόκκινο αέριο με οξεία, διαπεραστική οσμή, και αποτελείσημαντική πηγή αιθαλομίχλης.Από πού προέρχεται;
Ο άνθρωπος παράγει οξείδια του αζώτου κυρίως μέσα από αυτοκινούμενα οχήματα, σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και καύση ορυκτών καυσίμων. Τα οξείδια του αζώτου και οι ρύποι που σχηματίζονται από αυτά μπορούν να μεταφέρονται σε μεγάλες αποστάσεις από τον άνεμο και τις καιρικές συνθήκες.Ποιες είναι οι συνέπειές του στους πνεύμονες
• Αυξάνει τη συχνότητα άσθματος
• Αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου από πνευμονικές παθήσεις
• Αυξάνει τις εισαγωγές σε νοσοκομεία για πνευμονικές παθήσειςΠώς να ενεργήσετε αν εκτεθείτε σε υψηλά επίπεδα;
• Άτομα με συμπτώματα άσθματος, δύσπνοιας ή βήχα θα πρέπει να επισκεφτούν τον ιατρό τους, ή
να ξεκουραστούν και να πάρουν ανακουφιστικά φάρμακα, εφόσον τους έχουν ήδη χορηγηθεί
• Αν τα συμπτώματα επιμένουν τα άτομα θα πρέπει να επισκεφτούν τον ιατρό τους.Πηγή :EUROPEAN LUNG FOUNDATION